Ο σκύλος σας έχει κοντή μουσούδα και η αναπνοή του είναι θορυβώδης και δυσχερής; Τότε πιθανό να πάσχει από το αναπνευστικό σύνδρομο των βραχυκεφαλικών φυλών. Μάθετε τί είναι αυτή η πάθηση και πώς αντιμετωπίζεται.
Η αναπνοή πολλών σκύλων που ανήκουν στις βραχυκεφαλικές φυλές δηλ. σε αυτές που έχουν κοντό και ευρύ ρύγχος (μουσούδα), όπως είναι οι Παγκ, Πεκινουά, αγγλική Μπουλντόγκ, Μπόστον τερριέ, γαλλική Μπουλντόγκ, Μπόξερ, Σι Τζου, Σαρ Πέι, Λάσα Άψο κ.α., συχνά είναι ηχηρή και συνοδεύεται από ρεγχασμό (ροχάλισμα), συριγμό (σφύριγμα), συνεχή κυνάγχη (λαχάνιασμα) και ερυγές (ρέψιμο).
 |
| Σκύλος φυλής Παγκ |
 |
| Σκύλος φυλής Πεκινουά |
Τα συμπτώματα αυτά είναι τόσο συχνά στις παραπάνω φυλές, ώστε οι κάτοχοι βραχυκεφαλικών σκύλων και οι εκτροφείς να τα θεωρούν φυσιολογικά. Στην πραγματικότητα όμως συνιστούν συμπτώματα ήπιας ή μέτριας αναπνευστικής δυσχέρειας και κατά κανόνα είναι παθολογικά. Αυτό γίνεται ευκολότερα αντιληπτό μετά από σωματική άσκηση, έντονο ενθουσιασμό και όταν κάνει ζέστη ή έχει υγρασία. Τότε η αναπνευστική δυσχέρεια επιδεινώνεται, τα προαναφερθέντα συμπτώματα εντείνονται και επί πλέον ενδέχεται να παρατηρηθούν: εύκολη κόπωση, αναπνοή με ανοιχτό στόμα, εκτεταμένα τα άκρα και το κεφάλι και διατεταμένα τα ρουθούνια (ορθοπνοϊκή στάση), κυάνωση και υπερθερμία.
Τα αίτια εντοπίζονται σε μια σειρά ανατομικών ελαττωμάτων των βραχυκεφαλικών φυλών σκύλων, τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ροής του αέρα προς τους πνεύμονες κατά την εισπνοή, λόγω στένωσης του χώρου από τον οποίο διέρχεται. Αναφέρονται δε ως αναπνευστικό σύνδρομο των βραχυκεφαλικών φυλών ή αποφρακτικό σύνδρομο της ανώτερης αναπνευστικής οδού των βραχυκεφαλικών φυλών ή βραχυκεφαλικό σύνδρομο και είναι τα εξής:
α) Στενοί μυκτήρες (ρουθούνια)
β) Μακρυά μαλακή υπερώα
γ) Εκστροφή των λαρυγγικών κοιλιών
δ) Σύμπτωση των τοιχωμάτων του λάρυγγα
ε) Υποπλασία της τραχείας (συνηθέστερα στα αγγλικά Μπουλντόγκ)
 |
| Φυσιολογικός μυκτήρας |
 |
| Στενός μυκτήρας |
Τα άνωθι ελαττώματα προέκυψαν από την εντατική επιλογή βραχυκεφαλικών ατόμων προς αναπαραγωγή, προκειμένου να δημιουργηθούν και στη συνέχεια να σταθεροποιηθούν στις επόμενες γενιές τα χαρακτηριστικά αυτών των φυλών.
Οι δυσμορφίες της αναπνευστικής οδού των βραχυκεφαλικών ζώων επιφέρουν ανεπαρκή αερισμό των πνευμόνων και συνεπώς ανεπαρκή οξυγόνωση του αίματος. Επίσης προκαλούν διαταραχές στη θερμορύθμιση. Οι σκύλοι δεν ιδρώνουν και επομένως δεν ψύχουν το σώμα τους με την εξάτμιση του ιδρώτα. Η ψύξη επιτυγχάνεται με την εξάτμιση υγρών από τη γλώσσα και τις ρινικές κοιλότητες κατά το λαχάνιασμα. Ο μηχανισμός αυτός στις φυλές με κοντό ρύγχος είναι λιγότερο αποτελεσματικός από ότι στις φυλές με μακρύ ρύγχος, επειδή η επιφάνεια από την οποία γίνεται η εξάτμιση είναι μικρότερη.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι στους παράγοντες της στένωσης της ανώτερης αναπνευστικής οδού πρέπει να προστεθούν και άλλες δυσμορφίες, όπως η ενδορρινική στένωση και η έμφραξη του ρινοφάρυγγα. Επί πλέον, συσχετίζουν το βραχυκεφαλικό σύνδρομο και με ανωμαλίες του πεπτικού συστήματος, εξηγώντας ανάλογα συμπτώματα που εμφανίζουν οι βραχυκεφαλικές φυλές, όπως η υπερβολική κατανάλωση χόρτων, οι συχνοί έμετοι μετά από έντονη άσκηση ή ενθουσιασμό, η αναγωγή σάλιου και η έμεση άπεπτης τροφής αρκετό χρόνο μετά το γεύμα.
Πιστεύεται ότι οι δυσμορφίες οι οποίες αποκαλύφθηκαν με τις νεώτερες έρευνες, δεν υπήρχαν παλαιότερα αλλά προέκυψαν τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της ολοένα αυξανόμενης εντατικοποίησης της επιλεκτικής αναπαραγωγής. Η τακτική αυτή έχει οδηγήσει στην αύξηση της συχνότητας αλλά και στην επιδείνωση των συμπτωμάτων του βραχυκεφαλικού συνδρόμου, υπονομεύοντας την υγεία και το ευ ζην των καθαρόαιμων ζώων, σε τέτοιο βαθμό ώστε να ανακύπτουν προβληματισμοί για το αν η εκτροφή αυτών των ζώων συμβαδίζει με τις αρχές της φιλοζωίας.
 |
| Ε: επιγλωττίδα, Ρ: πλεονάζον τμήμα μαλακής υπερώας, διακεκομμένη γραμμή: σημείο εκτομής πλεονάζοντος τμήματος μαλακής υπερώας |
Για τη διάγνωση του βραχυκεφαλικού συνδρόμου, πέρα από την κλινική εξέταση, χρειάζονται η ακτινογράφηση του λάρυγγα και της τραχείας, η λαρυγγοσκόπηση και η ρινοσκόπηση.
Η αντιμετώπιση του βραχυκεφαλικού συνδρόμου μπορεί να είναι προσωρινά συντηρητική με αποφυγή καταπόνησης και διέγερσης του ζώου, προφύλαξη από τη ζέστη και την υγρασία, απώλεια σωματικού βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας και χορήγηση αντιφλεγμονωδών και αντιοιδηματικών φαρμάκων.
Η συντηρητική θεραπεία δεν εξαλείφει το πρόβλημα. Η χειρουργική διόρθωση των ανατομικών ανωμαλιών αποτελεί την οριστική θεραπεία και δεν πρέπει να καθυστερείται. Αν δε ληφθεί μέριμνα νωρίς στη ζωή του ζώου (έως την ηλικία των 2 - 3 ετών) τα συμπτώματα σταδιακώς επιδεινώνονται. Συνήθως απαιτείται ρινοπλαστική (διεύρυνση των μυκτήρων) και εκτομή του πλεονάζοντος τμήματος της μαλακής υπερώας. Σε χρόνιες περιπτώσεις συχνά απαιτείται και εκτομή των λαρυγγικών κοιλιών. Σπανιότερα χρειάζονται άλλες επεμβάσεις όπως πλαστική των ρινικών κογχών και λαρυγγοπλαστική.
