Ο εμβολιασμός των κουνελιών είναι ετήσιος και ξεκινάει από την ηλικία των 5 εβδομάδων. Προστατεύει από δύο νοσήματα, τα οποία προκαλούνται από ιούς και για τα οποία δεν υπάρχει θεραπεία: τη μυξωμάτωση και την ιογενή αιμορραγική νόσο.
Η μυξωμάτωση
Μεταδίδεται με νύγματα εντόμων (ψύλλων, κουνουπιών, μυγών, ακάρεων), δια της εισπνοής, με άμεση επαφή με ασθενή κουνέλια, καθώς και με πουλιά που μεταφέρουν τον ιό.
Η αρχική μόλυνση προκαλεί πυρετό, κατάπτωση, ανορεξία, αιμορραγίες στο δέρμα, επιληπτικές κρίσεις και πνευμονία. Τα κουνέλια που νοσούν, συνήθως πεθαίνουν. Πιό ευαίσθητα είναι τα νεαρά ανεμβολίαστα. Η νόσος εξαίρεται το καλοκαίρι αλλά η θνησιμότητα είναι μεγαλύτερη το χειμώνα.
Όσα κουνέλια επιβιώσουν από την αρχική μόλυνση, παρουσιάζουν βλεννώδη υποδόρια οιδήματα (μυξώματα) στο κεφάλι, στον πρωκτό και στα γεννητικά όργανα καθώς και παχύρρευστο ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα. Σε αυτή τη φάση της νόσου τα συμπτώματα είναι δυνατό να υποχωρήσουν, παρ’ ότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, με υποστηρικτική αγωγή.
Η ιογενής αιμορραγική νόσος
Ονομάζεται έτσι διότι προκαλεί αιμορραγίες σε πολλά όργανα του σώματος αλλά κυρίως στο ήπαρ και στους πνεύμονες.
Ο ιός αποβάλλεται με τα ούρα, τα κόπρανα και τα αναπνευστικά εκκρίματα των νοσούντων κουνελιών και ζεί στο περιβάλλον για 10-19 μήνες σε θερμοκρασία δωματίου. Μεταδίδεται είτε με άμεση επαφή (με το στόμα, τη μύτη ή με ανοιχτές πληγές), είτε εμμέσως, με επαφή με μολυσμένα σκεύη (κλουβιά, ταΐστρες, ποτίστρες), με μολυσμένη τροφή, νερό, στρωμνή, τρίχες και έντομα. Επίσης, βρίσκεται σε κόπρανα σαρκοφάγων ζώων που έχουν φάει μολυσμένα κουνέλια.
Εμφανίζεται με 3 μορφές:
α) την υπεροξεία κατά την οποία ο θάνατος επέρχεται σε 12-36 ώρες χωρίς προηγουμένως να παρατηρούνται συμπτώματα, ή αφού έχει προηγηθεί πυρετός και κατάπτωση.
β) την οξεία μορφή κατά την οποία αρχικώς παρουσιάζεται πυρετός, κατάπτωση, ανορεξία και διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Μερικές φορές προκαλούνται επιληπτικές κρίσεις ή παράλυση των άκρων. Ακολουθούν ταχύπνοια, αιμορραγικό ρινικό έκριμμα και θάνατος εντός ολίγων ημερών. Μερικά κουνέλια επιζούν για 1 ή 2 εβδομάδες παρουσιάζοντας ίκτερο.
γ) την υποξεία μορφή, με συμπτώματα όμοια με της οξείας, αλλά ηπιότερα και μεγαλύτερης διάρκειας. Πολλά κουνέλια που θα εμφανίσουν την υποξεία μορφή τελικά επιβιώνουν.
Εκτός από τον εμβολιασμό, στην πρόληψη των άνωθι νοσημάτων συμβάλλει η τακτική χρήση εξωπαρασιτοκτόνων φαρμάκων, η καθαριότητα και απολύμανση του χώρου διαβίωσης και το πλύσιμο των φρέσκων λαχανικών και χόρτων που προορίζονται για τροφή των κουνελιών.
