Λύσσα: αναδυόμενη ασθένεια;

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα τείναμε να ξεχάσουμε τη λύσσα. Μετά το πρόσφατο (19/10/2012) κρούσμα σε αλεπού στο Παλαιόκαστρο του νομού Κοζάνης, αυτή η ανίατη και θανατηφόρος νόσος επανέρχεται στο προσκήνιο. Η λύσσα κατά πάσα πιθανότητα εισήλθε στην Ελλάδα από τις προς Βορρά όμορες χώρες, όπου έχει καταγραφεί σημαντικός αριθμός κρουσμάτων.

Η Ελλάδα έως τώρα εθεωρείτο απηλλαγμένη από τη λύσσα, καθώς δεν είχαν αναφερθεί κρούσματα σε ζώα από το 1987 ενώ σε άνθρωπο από το 1970. Παγκοσμίως όμως περισσότεροι από 55.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από αυτή την ασθένεια. Η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων σημειώνεται στην Ασία, στην Αφρική και στη Νότια Αμερική, ενώ μόνο στην Ινδία 30.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από λύσσα. Στις χώρες με πολλούς θανάτους από λύσσα υπάρχει μεγάλος αριθμός αδέσποτων σκύλων, στον πληθυσμό των οποίων η νόσος είναι ανεξέλεγκτη.

Ο ιός της λύσσας όπως φαίνεται
στο μικροσκόπιο

Αίτιο - ιστορικά στοιχεία - γεωγραφική εξάπλωση

Η λύσσα προκαλείται από ένα ραβδόμορφο ιό ο οποίος προσβάλει τον εγκέφαλο. Πιστεύεται ότι υπήρχε από το 2300 π.Χ. στη Μεσοποταμία. Την περιέγραψε για πρώτη φορά ο Δημόκριτος το 500 π.Χ.  Ο Αριστοτέλης το 400 π.Χ. επεσήμανε τη μετάδοσή της μέσω δηγμάτων. Ο ιός της λύσσας σήμερα βρίσκεται σε όλη τη Γη εκτός της Ανταρκτικής. Προσβάλλει όλα τα θηλαστικά ζώα, άρα και τον άνθρωπο, μιας και ανήκει στα θηλαστικά.

Μετάδοση

Στην Αφρική και στην Ασία, η λύσσα μεταδίδεται συχνότερα από σκύλους. Στη Νότια Αμερική από σκύλους και αιματοφάγες νυχτερίδες και στη Βόρεια Αμερική από την άγρια πανίδα (ρακούν, μεφίτες, εντομοφάγες νυχτερίδες). Στην Ευρώπη κυρίως από τις αλεπούδες. Εκτός από τα προαναφερθέντα, τη νόσο μεταδίδουν σπανιότερα και άλλα είδη ζώων, κυρίως σαρκοφάγα (π.χ. λύκοι, τσακάλια, κουνάβια, γάτες).

Η μετάδοση γίνεται με το σάλιο. Είκοσι σταγόνες σάλιου, οι οποίες αντιστοιχούν σε όγκο ενός χιλιοστού του λίτρου, είναι δυνατό να περιέχουν ένα εκατομμύριο σωματίδια ιού της λύσσας. Όταν ένα ζώο με λύσσα δαγκώνει ένα άλλο ζώο, το μολυσμένο σάλιο έρχεται σε επαφή με την πληγή. Ο ιός εισέρχεται στα νεύρα και δι’ αυτών φθάνει στον εγκέφαλο όπου πολλαπλασιάζεται. Στη συνέχεια, πάλι μέσω των νεύρων, εξαπλώνεται στο σώμα συμπεριλαμβανομένων των σιελογόνων αδένων. Ο ιός δεν διαπερνά το δέρμα, γι΄αυτό είναι απαραίτητη η επαφή του σάλιου με πληγή. Σπανίως η μετάδοση γίνεται με εισπνοή του ιού που βρίσκεται στον αέρα, προερχόμενος κυρίως από μολυσμένα κόπρανα νυχτερίδας.

Συμπτώματα στα ζώα

Τα προσβεβλημένα ζώα αρχικώς εμφανίζουν αλλαγές της συμπεριφοράς. Τα άγρια ζώα μπορεί να γίνουν υπερβολικά φιλικά, να μη φοβούνται και να πλησιάζουν τον άνθρωπο. Τα ήμερα ζώα μπορεί να γίνουν επιθετικά. Μερικά ζώα μπορεί στην αρχή να δείχνουν φιλικά και να επιτεθούν ξαφνικά. Οι νυχτερίδες εισέρχονται σε δωμάτια σπιτιών, προσκρούουν σε εμπόδια (και σε ανθρώπους) κατά την πτήση, μπορεί να πέσουν ξαφνικά στο έδαφος ή να πετούν κατά την ημέρα παρ’ ότι είναι νυκτόβια ζώα.

Σε πιό προχωρημένο στάδιο, παρουσιάζονται υπερένταση, ευερεθιστότητα και τάση για δάγκωμα ακόμα και άψυχων αντικειμένων. Σε αυτό το στάδιο, τα ζώα δαγκώνουν ακόμα κι αν πριν ασθενήσουν ήταν φιλικά. Επίσης, παρατηρούνται αλλαγές στον ήχο του γαυγίσματος, έντονη σιελόρροια και αστάθεια.

Μανιακή μορφής λύσσας σε σκύλο

Καταθλιπτική μορφή λύσσας σε σκύλο

Σε τελικό στάδιο επέρχεται προοδευτική παράλυση. Επί πλέον μπορεί να παρατηρηθεί μυικός τρόμος. Τα ζώα βαδίζουν αταξικά και δε μπορούν να καταπιούν λόγω παράλυσης του φάρυγγα, δυσκολεύονται να αναπνεύσουν λόγω παράλυσης των αναπνευστικών μυών και ελαττώνεται η καρδιακή τους λειτουργία. Τελικά, η παράλυση γενικεύεται και το ζώο δε μπορεί να σταθεί όρθιο. Ακολουθεί κώμα και θάνατος, ο οποίος είναι σχεδόν αναπόφευκτος από τη στιγμή που θα εμφανιστούν συμπτώματα. Η διάρκεια της νόσου είναι κατά μέσο όρο μία εβδομάδα.

Συμπτώματα λύσσας σε πρόβατο

Συμπτώματα λύσσας σε βοοειδές

Συμπτώματα στον άνθρωπο

Τα αρχικά συμπτώματα της λύσσας στους ανθρώπους είναι όμοια με αυτά της γρίππης. Μπορεί να παρουσιαστεί δυνατός πονοκέφαλος, πονόκοιλος, ανορεξία και κατάπτωση. Επίσης, πολλές φορές προκαλείται κνησμός στο σημείο του τραύματος από το δάγκωμα. Αυτά διαρκούν περίπου δύο ημέρες.

Ακολουθούν υπερβολική αντίδραση σε απτικά και ηχητικά ερεθίσματα, αϋπνία και έντονη σιελόρροια. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, το σώμα προοδευτικά παραλύει. Τελικά, προκαλείται δύσπνοια, ελάττωση της καρδιακής λειτουργίας, κώμα και θάνατος. Τα συμπτώματα διαρκούν περίπου 2 εβδομάδες. Ελάχιστοι άνθρωποι επιβιώνουν από τη στιγμή που θα εμφανίσουν συμπτώματα.

Διάγνωση

Η διάγνωση της λύσσας γίνεται με συνδυασμό των δεδομένων του ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και διαφόρων εργαστηριακών εξετάσεων σε δείγματα σάλιου, ορού αίματος, εγκεφαλονωτιαίου υγρού ή με βιοψίες δέρματος. Καμία από αυτές τις εξετάσεις δεν είναι αρκετή από μόνη της. Ακόμα και η εξέταση σάλιου μπορεί να είναι αρνητική σε ένα ζώο με λύσσα, διότι η έκκριση του ιού στο σάλιο είναι διαλείπουσα. Σε νεκρά ζώα η νόσος επιβεβαιώνεται με εξέταση δείγματος εγκεφαλικού ιστού.

Πρόληψη στους ανθρώπους

Η λύσσα δεν θεραπεύεται αλλά μπορεί να προληφθεί αποτελεσματικά. Τα προληπτικά μέτρα κατ΄αρχάς συνίστανται στην αποφυγή των δαγκωμάτων. Στις περιοχές όπου υπάρχει λύσσα, μην πλησιάζετε και μην αγγίζετε άγρια ή αδέσποτα ζώα ή ζώα που δεν γνωρίζετε αν είναι εμβολιασμένα, ειδικά αν δείχνουν άρρωστα ή αν είναι τραυματισμένα. Πάντα να ζητάτε την άδεια του ιδιοκτήτη πριν χαϊδέψετε ένα δεσποζόμενο σκύλο ή γάτα. Αν διαμένετε σε περιοχές με λύσσα ή πρόκειται να τις επισκεφθείτε και δεν μπορείτε να αποφύγετε την επαφή με ζώα, π.χ. λόγω επαγγέλματος (κτηνίατροι, προσωπικό κυνοστασίων, κτηνοτρόφοι κ.α.), εμβολιαστείτε κατά της λύσσας.

Σε περίπτωση που δαγκωθείτε, πλύνετε αμέσως και σχολαστικώς το τραύμα με άφθονο νερό και σαπούνι και επικοινωνήστε με ιατρό. Ακόμα κι αν δαγκωθείτε από ζώο με λύσσα, μπορείτε να προλάβετε την εξέλιξη της νόσου αν ληφθεί εγκαίρως ιατρική μέριμνα.  Από το δάγκωμα έως την εμφάνιση συμπτωμάτων περνάνε μερικές ημέρες ή σε λίγες περιπτώσεις και μήνες. Οι περισσότεροι θάνατοι ανθρώπων μετά από έκθεση στον ιό της λύσσας συμβαίνουν είτε επειδή δεν ήξεραν τί να κάνουν για να προλάβουν τη νόσο είτε επειδή δεν υπήρχαν οι υποδομές ή η οικονομική δυνατότητα για ιατρική φροντίδα. Σε περίπτωση που υπάρχει υποψία έκθεσης στον ιό της λύσσας, θα σας χορηγηθεί αντιλυσσικός ορός και θα διενεργηθεί σειρά εμβολιασμών.

Πρόληψη στα ζώα

Το σημαντικότερο και αποτελεσματικότερο προληπτικό μέτρο στα κατοικίδια είναι ο αντιλυσσικός εμβολιασμός. Θυμηθείτε ότι έτσι δεν προστατεύεται μόνο το ζωάκι σας αλλά διασφαλίζεται και η δημόσια υγεία. Γι΄ αυτό ο αντιλυσσικός εμβολιασμός των σαρκοφάγων κατοικιδίων είναι υποχρεωτικός σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η αποκλειστική διαβίωση μέσα στο σπίτι δεν είναι λόγος παράλειψής του. Πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο να μπεί στο σπίτι κατά λάθος άλλο ζώο ή να βγεί το δικό σας έξω.

Αν το κατοικίδιό σας είναι εμβολιασμένο και δαγκωθεί από άλλο ζώο, επικοινωνήστε με κτηνίατρο. Ίσως χρειαστεί αναμνηστικός εμβολιασμός. Αν δεν είναι εμβολιασμένο επικοινωνήστε με τις δημόσιες κτηνιατρικές αρχές, οι οποίες θα αποφασίσουν με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας πώς θα το αντιμετωπίσουν. Σε χώρες που η πιθανότητα λύσσας είναι πολύ μικρή, τα ανεμβολίαστα ζώα συνήθως τίθενται υπό κτηνιατρική παρακολούθηση διάρκειας δέκα ημερών έως δύο εβδομάδων, χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα εμφανιστούν συμπτώματα λύσσας αν έχει γίνει μετάδοσή της. Αν εμφανιστούν συμπτώματα το ζώο τελικά πεθαίνει.

Λόγω της πρόσφατης επανεμφάνισης στη χώρα μας κρούσματος λύσσας σε αλεπού, επιβάλλεται ο άμεσος εμβολιασμός των σαρκοφάγων κατοικιδίων, αρχής γενομένης από τους κυνηγετικούς και τους ποιμενικούς σκύλους. Ο σκοπός είναι να δημιουργηθεί βιολογικός φραγμός στην εξάπλωση της νόσου στην πανίδα της χώρας μας. Οι κυνηγοί, οι ποιμένες, οι θηροφύλακες, οι δασοφύλακες και οι κτηνοτρόφοι πρέπει να ενημερωθούν για τη λύσσα, ώστε να είναι σε θέση να αναφέρουν αμέσως ύποπτα περιστατικά στις αρμόδιες αρχές. Τέλος, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη μέριμνας για τα αδέσποτα ζώα, βάσει συστηματικής εφαρμογής από την πολιτεία επιστημονικά καταρτισμένου προγράμματος και όχι με σπασμωδικές και αυθαίρετες ενέργειες αναρμοδίων.

Διαβάστε επίσης:
Εντατικοποίηση των μέτρων πρόληψης της λύσσας
Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΑΤΑΣ
ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ωράριο Αυγούστου 2012 - Νέα ανακοίνωση

Το Κτηνιατρικό Κέντρο Ιλισίων έως τις 24 Αυγούστου θα λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή 6 - 8 μ.μ.

Από 25 Αυγούστου έως 2 Σεπτεμβρίου θα είμαστε κλειστά λόγω μετεκπαίδευσης στο ορθοπεδικό τμήμα της κτηνιατρικής κλινικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Καλές διακοπές!

Το Κτηνιατρικό Κέντρο Ιλισίων θα παραμείνει κλειστό:

- από 10 έως 24 Αυγούστου λόγω θερινών διακοπών
και
- από 25 Αυγούστου έως 2 Σεπτεμβρίου λόγω μετεκπαίδευσης στο ορθοπεδικό τμήμα της κτηνιατρικής κλινικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Εντατικοποίηση των μέτρων πρόληψης της λύσσας

Σκύλος πάσχων από λύσσα

Η διεύθυνση κτηνιατρικής του κεντρικού τομέα Αθήνας, ενημέρωσε τους κτηνιάτρους της περιοχής της με το έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου 1923/11-06-2012, σχετικά με την εφαρμογή προγράμματος επιτήρησης της λύσσας.

Βάσει του προαναφερθέντος εγγράφου, το Κτηνιατρικό Κέντρο Ιλισίων ενημερώνει τους ιδιοκτήτες κατοικιδίων σαρκοφάγων ζώων (σκύλων, γατών, ικτίδων κλπ) ηλικίας άνω των τριών μηνών που πρόκειται να μετακινηθούν στους νομούς Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης, Φλωρίνης, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας, Σερρών, Δράμας, Έβρου, Καβάλας, Ξάνθης και Ροδόπης, ότι τα κατοικίδιά τους πρέπει να είναι εμβολιασμένα κατά της λύσσας τουλάχιστον 21 ημέρες προ της μετακίνησής τους.

Επίσης, υπενθυμίζουμε σε όλους τους ιδιοκτήτες κατοικιδίων σαρκοφάγων που έχουν αμελήσει των αντιλυσσικό εμβολιασμό των ζώων τους να φροντίσουν για αυτό.

Ο λόγος των αυξημένων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας από τη λύσσα, είναι ότι στις χώρες που συνορεύουν προς Βορρά με την Ελλάδα, έχουν καταγραφεί επισήμως αναφορές περιστατικών λύσσας, ώστε η νόσος να χαρακτηρίζεται ενδημική και να προκύπτει ανάγκη διερεύνησης και επιτήρησης ενδεχομένης εισόδου του ιού της λύσσας στη χώρα μας.

Περισσότερες πληροφορίες στο ΦΕΚ Β 1273 - 11.04.2012: http://www.et.gr/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=104&lang=en

Ορθοπεδική ή ορθοπαιδική;

Δέντρο προσδεδεμένο σε ράβδο
για να αναπτυχθεί ίσια ο κορμός του.
L' orthopédie, Nicolas Andry.
Το σύμβολο αυτό του δέντρου με τη ράβδο
χρησιμοποιείται συχνά ως έμβλημα
από ορθοπεδικές εταιρείες και οργανισμούς.

«Ἀρχὴ παιδεύσεως ἡ τῶν ὀνομάτων ἐπίσκεψις». Ένα από τα πρώτα ερωτήματα που με απασχόλησαν όταν άρχισα να ασχολούμαι με την ορθοπεδική ήταν η ετυμολογία και συνεπώς και η ορθογραφία της λέξης.

Σήμερα απαντώνται και οι δύο γραφές της λέξης η οποία σημαίνει τον κλάδο της χειρουργικής ιατρικής τον πραγματευόμενο τις παθήσεις του ερειστικού συστήματος του σώματος δηλ. των οστών, των αρθρώσεων των μυών και των τενόντων. Η λέξη είναι αντιδάνειο από την γαλλική λέξη orthopédie, η οποία δημιουργήθηκε το 1741 από το Γάλλο γιατρό Nicolas Andry στο σύγγραμά του «L' orthopédie ou l' art de prévenir et de corriger dans les enfants les difformités du corps», στο οποίο πραγματεύεται την πρόληψη και τη θεραπεία των δυσμορφιών του σώματος των παιδιών.

Οι υποστηρικτές της γραφής της λέξης με «αι» (ορθοπαιδική) ως σωστής, θεωρούν ότι η γαλλική λέξη orthopédie προήλθε από τα ελληνικά συνθετικά στοιχεία ορθός και παίς ή παιδεία, ως εκ της επεξήγησης του όρου από τον συγγραφέα, καθώς και ως εκ του θέματος του συγγράμματος.

Η λέξη orthopédie μεταφράστηκε το 1743 στα Αγγλικά ως orthopaedia. Aργότερα εμφανίστηκε η λέξη orthopaedics καθώς και η αμερικανική γραφή orthopedics.

Η αρχική μετάφραση στα Ελληνικά ήταν ορθοπεδία. Το 1898 εμφανίζεται για πρώτη φορά η λέξη ορθοπεδική, σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Εστία». Παρατηρούμε ότι και οι δύο λέξεις γράφονται με «ε». Στα πρώτα λεξικά της Ελληνικής η λέξη «ορθοπαιδική» δεν υπάρχει. Στο κλασσικό πλέον λεξικό του Δ. Δημητράκου υπάρχει μόνο το λήμμα «ορθοπεδία» στην επεξήγηση του οποίου αναφέρεται ως νεώτερος τύπος η λέξη «ορθοπεδική».

Nicolas Andry

Οι υποστηρικτές της ορθής γραφής της λέξης με «ε» (ορθοπεδική) ως σωστής στην ελληνική γλώσσα, την εξηγούν ετυμολογικά ως προερχόμενη από το πρόθεμα ορθ(ο) ως πρώτο συνθετικό, και τη λέξη πέδον ως δεύτερο συνθετικό. Το πρόθεμα ορθ(ο) υποδηλώνει το κατακόρυφο, το ίσιο, το κάθετο, το ευθύ ή  το σωστό, το δίκαιο, το αληθές και χρησιμοποιείται σε πολλές σύνθετες λέξεις π.χ. ορθογώνιο, ορθοστάτης, ορθοτόμος, ορθογραφία, ορθολογισμός. Η αρχαία ελληνική λέξη «πέδον» σημαίνει έδαφος, γή. Συνεπώς οι λέξεις ορθοπεδία και ορθοπεδική έχουν την έννοια της κατακόρυφης, της ίσιας στάσης ή αλλιώς της σωστής στάσης του σώματος πάνω στο έδαφος.

Από απόψεως ιστορίας της ετυμολογίας φαίνεται ότι η ορθή γραφή είναι με «αι». Από εννοιολογικής απόψεως όμως, ορθή είναι η γραφή με «ε» διότι η λέξη, εδώ και πολλά χρόνια, δε χρησιμοποιείται με αναφορά μόνο στις δυσμορφίες του σώματος των παιδιών, αλλά γενικότερα στα προβλήματα της στήριξης και της κίνησης του σώματος των ανθρώπων και των ζώων όλων των ηλικιών. Το ομόηχο των δύο γραφών αφ’ ενός μεν μπορεί να δημιουργεί συγχύσεις, αφ’ ετέρου δε διευκολύνει την καθιέρωση του εννοιολογικώς ορθού.

Οι μεταφραστές της γαλλικής λέξης orthopédie στα ελληνικά, προφανώς δε λειτούργησαν βάσει της ιστορίας της ετυμολογίας της λέξης αλλά εννοιολογικώς. Άλλωστε, ο Nicolas Andry χρησιμοποίησε τη λέξη «παίς» επειδή σκόπευε να ασχοληθεί μόνο με τα παιδιά. Αν ασχολούταν με τις σωματικές δυσμορφίες όλων των ηλικιών προφανώς θα χρησιμοποιούσε άλλη λέξη.

Η θερμοπληξία στα ζώα συντροφίας

Το καλοκαίρι προσφέρεται για εκδρομές και υπαίθριες δραστηριότητες με τη συνοδεία του κατοικιδίου μας. Για να απολαύσουμε με ασφάλεια τα καλοκαιρινά παιχνίδια με τον τετράποδο σύντροφό μας πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν ότι στις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην  Ελλάδα το καλοκαίρι, η θερμοπληξία καραδοκεί.

Η ψύξη του σώματος
Οι σκύλοι και οι γάτες ιδρώνουν ελάχιστα, επομένως δεν ψύχουν επαρκώς το σώμα τους με την εξάτμιση του ιδρώτα. Η ψύξη επιτυγχάνεται με την εξάτμιση υγρών από τη γλώσσα και τις ρινικές κοιλότητες η οποία, όταν χρειάζεται, μπορεί να αυξηθεί με το λαχάνιασμα. Όταν στο περιβάλλον επικρατούν συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, αυτός ο μηχανισμός ψύξης ενδέχεται να μην είναι αρκετός για να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος εντός των φυσιολογικών ορίων. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν η υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος συνδυάζεται με υγρασία και άπνοια.

Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας
Τα πρώτα συμπτώματα της θερμοπληξίας είναι το έντονο λαχάνιασμα, η ανησυχία, η αυξημένη σιελόρροια, συχνά με παχύρρευστο σάλιο, και ο πολύ σκούρος κόκκινος χρωματισμός της γλώσσας και των ούλων. Ακολουθούν ο αποπροσανατολισμός, η ζάλη, η κατάπτωση και η αδυναμία ανέγερσης από κατάκλιση. Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρούνται ρινορραγία, εμετός και διάρροια και σε τελικά στάδια κώμα.

Αντιμετώπιση της θερμοπληξίας
Αν υποψιαστείτε θερμοπληξία, μεταφέρετε αμέσως το ζώο σε σκιερό και δροσερό μέρος ή σε κλιματιζόμενο χώρο. Αν δεν υπάρχει κλιματισμός, χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα. Διαβρέξτε το θερμόπληκτο ζώο με δροσερό νερό ή οινόπνευμα. Αποφύγετε το πολύ κρύο νερό από το ψυγείο και τον πάγο, διότι η απότομη ψύξη προκαλεί σύσπαση των περιφερικών αγγείων του σώματος, η οποία δυσκολεύει την απώλεια θερμότητας. Δώστε του να πιεί νερό μόνο αν η κατάπτωση είναι ήπια αλλιώς υπάρχει κίνδυνος πνιγμού. Μετράτε συχνά τη θερμοκρασία του ζώου και σταματήστε τις παραπάνω ενέργειες όταν πέσει στους 39,5 βαθμούς Κελσίου.

Επισκευθείτε κτηνίατρο το συντομότερο δυνατό ακόμα κι αν το ζώο δείχνει να βελτιώνεται. Ίσως να έχει συμβεί κάποια βλάβη σε εσωτερικά όργανα την οποία δεν μπορείτε να αντιληφθείτε. Ο κτηνίατρος θα εξετάσει κλινικώς το κατοικίδιό σας και αν κρίνεται σκόπιμο θα προχωρήσει σε εργαστηριακές εξετάσεις. Σε περιστατικά έντονης θερμοπληξίας θα χρειαστεί χορήγηση υγρών ενδοφλεβίως και φαρμάκων για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης καταπληξίας ή άλλων συμπτωμάτων.

Πρόληψη της θερμοπληξίας
Για να προλάβετε τη θερμοπληξία ποτέ μην αφήνεται το κατοικίδιό σας μόνο του μέσα στο αυτοκίνητο όταν ο καιρός είναι ζεστός. Ακόμα κι όταν η ζέστη είναι ήπια, μέσα στο αυτοκίνητο αναπτύσσονται πολύ γρήγορα υψηλές θερμοκρασίες. Το καλοκαίρι αποφύγετε την πολύωρη έκθεση στον ήλιο και την έντονη σωματική δραστηριότητα κατά τις πιό θερμές ώρες της ημέρας. Να έχετε πάντα διαθέσιμο δροσερό νερό για το κατοικίδιό σας. Τέλος μην ξεχνάτε ότι οι βραχυκεφαλικές φυλές (π.χ. Παγκ, Πεκινουά, Μπουλντόγκ), τα παχύσαρκα ζώα, τα καρδιοπαθή και τα ηλικιωμένα είναι ιδιαιτέρως επιρρεπή στη θερμοπληξία.

Πρόσκληση

Την Κυριακή 18 Μαρτίου 2012 και ώρα 11:30, στο χώρο του κτηνιατρείου, θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική εκδήλωση με θέμα:

Η τρίτη ηλικία στα ζώα συντροφίας

Θα απαντηθούν ερωτήματα όπως:

• Τί θα συμβεί όταν γεράσει το κατοικίδιό μου;
• Τί μπορώ να κάνω όσο το ζώο μου είναι νεαρό για να αμβλύνω τις επιπτώσεις του γήρατος;
• Πότε αρχίζει η τρίτη ηλικία στα ζώα συντροφίας;
• Τί αλλάζει στο σώμα και τί στη συμπεριφορά του ηλικιωμένου ζώου;
• Ποιές ιδιαίτερες φροντίδες χρειάζονται τα ηλικιωμένα ζώα;
• Ποιές ασθένειες παρουσιάζονται συχνότερα στα ηλικιωμένα ζώα, πώς προλαμβάνονται και πώς αντιμετωπίζονται;

Η παρουσία σας θα είναι χαρά και τιμή μου.

Άρθρο για κτηνιάτρους

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΩΝ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΕΚΤΟΥ ΚΑΙ ΕΒΔΟΜΟΥ ΟΣΦΥΪΚΟΥ ΣΠΟΝΔΥΛΟΥ ΚΑΙ ΙΣΧΙΟΥ ΣΕ ΣΚΥΛΟ

(Βάσει της ομότιτλης ανακοίνωσης στο 11ο πανελλήνιο κτηνιατρικό συνέδριο)

Πέτρος Μπεάκος, κτηνίατρος ελεύθερος επαγγελματίας

pbeakos@yahoo.gr, http://kthniatreio.blogspot.com

Περίληψη

Σκύλος προσκομίστηκε μία ώρα μετά από τροχαίο ατύχημα, εμφανίζοντας ταχυκαρδία, ταχύπνοια, αδυναμία στήριξης στο οπίσθιο δεξιό άκρο και οίδημα στο δεξιό μηρό. Αρχικώς εφαρμόσθηκε υποστηρικτική αγωγή για την πρόληψη της μετατραυματικής καταπληξίας. Ακολούθησε ορθοπεδική εξέταση και ακτινογράφηση της πυέλου και της σπονδυλικής στήλης, όπου διαπιστώθηκαν προκοτύλιο-υπερκοτύλιο εξάρθρημα του δεξιού ισχίου, εξάρθρημα μεταξύ του έκτου και του εβδόμου οσφυικού σπονδύλου και κατάγματα της ακανθώδους απόφυσης και της κάτω οπίσθιας γωνίας του σώματος του έκτου οσφυικού σπονδύλου. Κατά τη νευρολογική εξέταση δε διαπιστώθηκαν παθολογικά ευρήματα.

Το εξάρθρημα του ισχίου ανατάχθηκε συντηρητικώς. Το εξάρθρημα της σπονδυλικής στήλης αντιμετωπίστηκε κατ’ αρχάς συντηρητικώς, με τη χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και τον περιορισμό της κινητικής δραστηριότητας. Παρά ταύτα, μετά από μια εβδομάδα παρουσιάστηκαν πάρεση της ουράς, στήριξη στη ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων του αριστερού οπίσθιου άκρου και αταξία των οπισθίων άκρων, που επιδεινώθηκαν τις πέντε επόμενες ημέρες. Για το λόγο αυτό η σπονδυλική στήλη αποκαταστάθηκε χειρουργικώς. Η μέθοδος που επιλέχθηκε ήταν αυτή της τροποποιημένης τμηματικής νωτιαίας σταθεροποίησης. Μετεγχειρητικώς ο σκύλος περιορίστηκε σε κλωβό νοσηλείας και εφαρμόστηκε πρόγραμμα φυσιοθεραπείας.

Δύο μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση η κινητικότητα της ουράς και η στήριξη στα οπίσθια άκρα ήταν κατά φύση, η αταξία είχε παρέλθει και η βάδιση έβαινε συνεχώς βελτιούμενη. Τέσσερις μήνες μετεγχειρητικώς ο σκύλος μπορούσε να τρέχει και να εκτελεί μικρά άλματα. Πέντε μήνες μετεγχειρητικώς, η κινητικότητα είχε αποκατασταθεί πλήρως και ο σκύλος μπορούσε να εκτελεί μεγάλα άλματα.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η διαγνωστική προσέγγιση των περιστατικών με ιστορικό τροχαίου ατυχήματος απαιτεί εγρήγορση και μεθοδικότητα καθ’ ότι αφορούν δυνητικά πολυτραυματίες με ενδεχόμενες κακώσεις στη σπονδυλική στήλη. Ομοίως, ο σχεδιασμός της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ζώων με πολλαπλά τραύματα πέραν του ότι αυτός καθ’ εαυτόν αποτελεί πρόκληση για τον κτηνίατρο, συχνά καθίσταται ακόμη πιό πολύπλοκος, διότι εκτός των αμιγώς ιατρικών κριτηρίων, στην καθημερινότητα του κτηνιατρείου εξαρτάται και από τις επιλογές του ιδιοκτήτη του ζώου. Η εκτίμηση της πρόγνωσης των τραυματισμών της σπονδυλικής στήλης απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, όχι μόνο ώστε να επιλεχθεί η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή αλλά και για να καθοδηγηθεί ο ιδιοκτήτης σε αποφάσεις που δε θα υπονομεύσουν την ποιότητα της ζωής ή και την ίδια τη ζωή του ζώου του.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Ιστορικό

Σκύλος προσκομίστηκε σε στερνική κατάκλιση περίπου μία ώρα μετά από τροχαίο ατύχημα. Ο προσκομίσας το ζώο ανέφερε τραυματισμό ενός εκ των οπισθίων άκρων και βάδιση για μερικά μέτρα με τα άλλα τρία άκρα, αμέσως μετά το ατύχημα.

Ο σκύλος ήταν ηλικίας δεκαέξι μηνών, θηλυκός, μιγάς, μεσαίου μεγέθους. Κατά τον προσκομίσαντα δεν έπασχε από κάποιο χρόνιο νόσημα.

Κλινική εικόνα - εργαστηριακές εξετάσεις

Αρχικώς ελέγθηκαν τα ζωτικά σημεία και η γενική κατάσταση του ζώου και διαπιστώθηκαν: ταχύπνοια, ταχυκαρδία, φυσιολογική χροιά βλεννογόνων, χρόνος επαναπλήρωσης τριχοειδών αγγείων μικρότερος των δύο δευτερολέπτων, φυσιολογικοί σφυγμοί και φυσιολογικό επίπεδο συνείδησης. Επιπλέον, κατά την κλινική εξέταση διαπιστώθηκαν: οίδημα του δεξιού μηρού το οποίο συνεχώς εντεινόταν, εκδορές και στα δύο οπίσθια άκρα καθώς και στην περιοχή της πυέλου.

Πριν συνεχιστεί η κλινική εξέταση, χορηγήθηκαν ορός Lactated Ringer’s με ρυθμό 60 ml/kg/h ενδοφλεβίως και δεξαμεθαζόνη 1 mg/kg άπαξ επίσης ενδοφλεβίως ως προληπτική της μετατραυματικής καταπληξίας αγωγή. Αφού διαπιστώθηκε ότι οι ζωτικές λειτουργίες παρέμεναν σταθερές, διενεργήθηκαν ορθοπεδική εξέταση και πλάγια ακτινογράφηση του θώρακος και της κοιλίας συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων μοιρών της σπονδυλικής στήλης και των οστών της πυέλου.

Τα ευρήματα της ορθοπεδικής εξέτασης ήταν αδυναμία στήριξης στο οπίσθιο δεξιό άκρο, πόνος και κριγμός κατά τις παθητικές κινήσεις του δεξιού ισχίου και ήπιος πόνος κατά την ψηλάφηση της οσφύος. Η ψηλάφηση του δεξιού ισχίου δεν κατέστη δυνατή λόγω του οιδήματος.

Στα ακτινογραφήματα, τα σπλάγχνα του θώρακος και της κοιλίας ελέγχθηκαν κατά φύση. Κατά τον έλεγχο της σπονδυλικής στήλης διαπιστώθηκαν εξάρθρημα μεταξύ του έκτου και του εβδόμου οσφυϊκού σπονδύλου και κατάγματα του σώματος, της ακανθώδους απόφυσης και του ραχιαίου πετάλου του έκτου οσφυϊκού σπονδύλου (Εικ. 1). Κατά τον έλεγχο της πυέλου διαπιστώθηκε προκοτύλιο-υπερκοτύλιο εξάρθρημα του δεξιού ισχίου.

Εικ.1: Ακτινογραφία της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης

Ακολούθησε νευρολογική εξέταση, η οποία αρχικώς έγινε σε κατάκλιση. Ο μυϊκός τόνος του αριστερού οπισθίου άκρου και τα αντανακλαστικά: απόσυρσης, επιγονατιδικό, ισχιακό και περινεϊκό, ήταν φυσιολογικά. Τα παραπάνω δεν εκτιμήθηκαν στο οπίσθιο δεξιό άκρο εξ’ αιτίας του πόνου. Στη συνέχεια ελέγχθηκαν τα αντανακλαστικά: επαναφοράς του οπισθίου αριστερού άκρου, μετακίνησης στα αριστερά άκρα και αναπήδησης στο οπίσθιο αριστερό άκρο, τα οποία βρέθηκαν φυσιολογικά.

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης του εξαρθρήματος του ισχίου, η πύελος ακτινογραφήθηκε σε ύπτια θέση (Εικ. 2) με το σκύλο υπό γενική αναισθησία.

Εικ. 2: Ύπτια ακτινογραφία πυέλου: εξάρθρημα δεξιού ισχίου.

Θεραπεία

Το εξάρθρημα του ισχίου ανατάχθηκε συντηρητικώς υπό γενική αναισθησία αμέσως μετά την επιβεβαίωση της διάγνωσης και η ανάταξη ελέγχθηκε με ακτινογράφηση (Εικ. 3). Η άρθρωση του ισχίου ακινητοποιήθηκε με επίδεσμο Ehmer 

Εικ. 3: ΄Υπτια ακτινογραφία πυέλου μετά την ανάταξη του εξαρθρήματος του ισχίου

για μία εβδομάδα. Λόγω του εξαρθρήματος των οσφυϊκών σπονδύλων συνεστήθη περιορισμός σε κλωβό νοσηλείας για δύο εβδομάδες, χορήγηση καρπροφένης 2,2 mg/kg/12h po για μία εβδομάδα και καθημερινή νευρολογική εξέταση.

Πρόγνωση

Ο ιδιοκτήτης ενημερώθηκε για την ευνοϊκή πρόγνωση του εξαρθρήματος του ισχίου και την επιφυλακτική του εξαρθρήματος των οσφυϊκών σπονδύλων, καθώς και για το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης στη σπονδυλική στήλη αναλόγως της έκβασης της συντηρητικής αγωγής.

Έκβαση

Ο σκύλος νοσηλεύτηκε κατ’ οίκον και προσκομίστηκε ξανά σε μία εβδομάδα λόγω στήριξης στη ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων του αριστερού οπισθίου άκρου και χαλαρής πάρεσης της ουράς. Κατά τη νευρολογική εξέταση διαπιστώθηκαν επιπλέον: απώλεια των αντανακλαστικών θέσης στο οπίσθιο αριστερό άκρο, ελαττωμένη αίσθηση του επιπολής πόνου και στα δύο οπίσθια άκρα και αταξία των οπισθίων άκρων. Συνεστήθη χειρουργική αποκατάσταση της σπονδυλικής στήλης. Ο σκύλος προσκομίστηκε για χειρουργική επέμβαση πέντε ημέρες αργότερα. Tις  πέντε αυτές ημέρες χορηγούταν μεθυλοπρεδνιζολόνη 1 mg/kg/12h po, όμως η νευρολογική εικόνα είχε επιδεινωθεί. Ο σκύλος στηριζόταν σποραδικώς στη ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων και του δεξιού οπισθίου άκρου, η πάρεση της ουράς είχε εξελιχθεί σε παράλυση και η αταξία των οπισθίων άκρων είχε επιδεινωθεί. Ακτινογραφήθηκε ξανά η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης χωρίς να σημειωθεί κάποια μεταβολή της εικόνας από την αρχική ακτινογραφία.

Χειρουργική αποκατάσταση της σπονδυλικής στήλης

Για την αποκατάσταση της σπονδυλικής στήλης επιλέχθηκε η μέθοδος της τροποποιημένης τμηματικής νωτιαίας σταθεροποίησης. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο, μετά την ανάταξη του εξαρθρήματος, ήλοι κεκαμμένοι σε ορθή γωνία τοποθετήθηκαν εκατέρωθεν των ακανθωδών αποφύσεων των οσφυϊκών σπονδύλων και προσδέθηκαν σε αυτούς με σύρμα, το οποίο είχε προηγουμένως περαστεί από οπές που είχαν διανοιχτεί στις αρθρικές και στην ακανθώδη απόφυση κάθε σπονδύλου. Οι ήλοι στερεώθηκαν σε τρείς σπονδύλους κεφαλικώς του εξαρθρήματος, στο σπόνδυλο ουραίως του εξαρθρήματος και στο ιερό οστό. Το κάθετο προς τη σπονδυλική στήλη τμήμα των ήλων διήλθε από οπές, οι οποίες είχαν διανοιχθεί στις πτέρυγες των λαγονίων οστών (Εικ. 4 και 5).

Εικ. 4: Τροποποιημένη τμηματική νωτιαία σταθεροποίηση

Εικ. 5: Στιγμιότυπο από τη χειρουργική επέμβαση αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και λίγο πριν τη συρραφή του χειρουργικού τραύματος.

Για τα κατάγματα των σπονδύλων δεν ελήφθη ιδιαίτερη μέριμνα. Η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ακτινογραφήθηκε μετεγχειρητικώς ώστε να επιβεβαιωθεί η ανάταξη του εξαρθρήματος (Εικ. 6).

Εικ. 6: Μετεγχειρητική ακτινογραφία

Χορηγήθηκαν μεθυλοπρεδνιζολόνη 1 mg/kg/24h po επί τρεις ημέρες, τις επόμενες τρεις ημέρες η δοσολογία μειώθηκε σε 0,5 mg/kg/24h po και τέλος σε 0,5 mg/kg/48h επί τρείς φορές. Συνεστήθη περιορισμός σε κλωβό νοσηλείας διάρκειας δύο εβδομάδων και εφαρμόστηκε πρόγραμμα φυσιοθεραπείας. Η φυσιοθεραπεία περιλάμβανε, τις δύο πρώτες εβδομάδες, παθητικές κινήσεις των οπισθίων άκρων, ασκήσεις ισορροπίας και ασκήσεις ανέγερσης από καθιστή θέση. Τις επόμενες δύο εβδομάδες επετράπη το βάδισμα με λουράκι και σταδιακά προστέθηκαν το βάδισμα βουστροφηδόν και σε κύκλο. Την τελευταία εβδομάδα προστέθηκε η ανάβαση σε σκάλα.

Μετεγχειρητική εξέλιξη

Την όγδοη ημέρα μετεγχειρητικώς παρατηρήθηκαν ανεπαίσθητες κινήσεις της ουράς. Τη δέκατη πέμπτη ημέρα ο σκύλος εκτελούσε τέσσερα έως πέντε κανονικά βήματα προς ένα με τη ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων. Την τριακοστή ημέρα η κινητικότητα της ουράς είχε αποκατασταθεί πλήρως, ενώ ο βηματισμός με τη ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων ήταν σπάνιος (Εικ. 7). Τον τέταρτο μήνα η βάδιση ήταν απολύτως φυσιολογική και ο σκύλος μπορούσε να τρέχει και να εκτελεί μικρά άλματα. Τον πέμπτο μήνα μπορούσε να εκτελεί μεγάλα άλματα και να εκτείνει τη ράχη του.

Εικ. 7: Στήριξη στα οπίσθια άκρα ένα μήνα μετεγχειρητικώς

Κινηματογράφηση της βάδισης ένα μήνα μετεγχειρητικώς

ΑΝΑΛΥΣΗ

Πρωταρχικός στόχος στην αντιμετώπιση του περιστατικού ήταν η πρόληψη της μετατραυματικής καταπληξίας και η σταθεροποίηση των ζωτικών λειτουργιών. Η λεπτομερής ορθοπεδική, νευρολογική και ακτινογραφική διερεύνηση αναβλήθηκε έως την επίτευξη αυτού του στόχου. Οι χειρισμοί και οι μετακινήσεις του ζώου περιορίστηκαν στο ελάχιστο χωρίς να χρειαστεί δραστική μηχανική ή χημική συγκράτηση. Σε αυτό συνέβαλε η φλεγματική ιδιοσυγκρασία του ζώου.

Το περιστατικό αυτό καταδεικνύει ότι ακόμη κι αν αρχικώς δεν παρατηρηθούν νευρικά συμπτώματα, η ακτινογράφηση της σπονδυλικής στήλης κρίνεται απαραίτητη σε κάθε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος. Η συμπίεση του νωτιαίου μυελού και των ριζών των νωτιαίων νεύρων είναι υπό εξέλιξη τις πρώτες ώρες ή και ημέρες μετά τον τραυματισμό και ενδέχεται να μην προκαλέσει αμέσως συμπτώματα. Επιπλέον, η έγκαιρη διάγνωση τυχόν ασταθών καταγμάτων και εξαρθρημάτων των σπονδύλων διευκολύνει τη μέριμνα για αποφυγή επιδείνωσης της παρεκτόπισης.

Το εξάρθρημα του ισχίου ανατάχθηκε αμέσως μόλις κρίθηκε ασφαλής η γενική αναισθησία, διότι όσο πιό νωρίς πραγματοποιηθεί η κλειστή ανάταξη, τόσο ευνοϊκότερη πρόγνωση έχει. Η έγκαιρη ανάταξη προλαμβάνει την περαιτέρω κάκωση των μαλακών ιστών που περιβάλουν το ισχίο και την εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου.

Οι βλάβες της σπονδυλικής στήλης αντιμετωπίστηκαν κατ’ αρχάς συντηρητικώς διότι δεν παρατηρήθηκαν νευρικά συμπτώματα και διότι η εντόπισή τους δεν ήταν συμβατή με βλάβη του νωτιαίου μυελού, ο οποίος εκτείνεται έως το σώμα του έκτου οσφυϊκού σπονδύλου. Σε αντίθεση με το νωτιαίο μυελό, οι ρίζες των νωτιαίων νεύρων είναι ανθεκτικές σε τραυματισμούς, με αποτέλεσμα να δικαιολογείται η λιγότερο επιθετική θεραπευτική αντιμετώπιση, με την προϋπόθεση της συνεχούς νευρολογικής παρακολούθησης. Για τον ίδιο λόγο ο εκτιμώμενος βαθμός στένωσης του σπονδυλικού σωλήνα βάσει της πλάγιας ακτινογραφίας δεν αξιολογήθηκε ως προγνωστικός παράγοντας. Η πρόγνωση έγινε κυρίως βάσει της νευρολογικής εικόνας, η οποία αντικατοπτρίζει καλύτερα το βαθμό βλάβης των νευρικών ριζών. Για τον ίδιο επίσης λόγο θεωρώ ότι η μη πλήρης συμμόρφωση του ιδιοκτήτη στις οδηγίες για συνεχή παρακολούθηση του ζώου κατά τη νοσηλεία και η πενθήμερη καθυστέρηση της συγκατάθεσής του για χειρουργική επέμβαση, δεν επηρέασαν δυσμενώς την τελική έκβαση.

Η χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της σπονδυλικής στήλης κρίθηκε αναγκαία, εξ αιτίας της νευρολογικής επιδείνωσης η οποία υποδήλωνε την περαιτέρω συμπίεση της ιππουρίδας παρά τη συντηρητική αγωγή. Με τη χειρουργική επέμβαση επετεύχθη η άμεση αποσυμπίεση. Επελέγη η μέθοδος της τροποποιημένης τμηματικής νωτιαίας σταθεροποίησης έναντι άλλων (π.χ. ήλωση σε συνδυασμό με πολυμεθακρυλικό μεθύλιο, εξωτερική οστεοσύνθεση σε συνδυασμό με πλαστική πλάκα ακανθωδών αποφύσεων), διότι παρέχει εξίσου ισχυρή συγκράτηση, το χειρουργικό τραύμα που προκαλεί είναι σχετικά μικρό, δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό πέραν των βασικών ορθοπεδικών εργαλείων και εμφυτευμάτων και είναι απλή στην εφαρμογή της.

Το Σάββατο 21 Ιανουαρίου, το Κτηνιατρικό Κέντρο Ιλισίων θα παραμείνει κλειστό λόγω συμμετοχής σε σεμινάριο καρδιολογίας.

Προτάσεις για το νέο νόμο για τα ζώα συντροφιάς

Αυτή την περίοδο στη βουλή εξετάζεται σχέδιο νόμου «Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό».

Διαβάζοντας το πλήρες κείμενο, το οποίο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της βουλής: http://www.hellenicparliament.gr/Nomothetiko-Ergo/Epexergasia-stis-Epitropes?law_id=79f1e51a-1f16-4ebe-ae56-3c1f6de29978 , διαπίστωσα ότι το νομοσχέδιο ως έχει:

α) βλάπτει την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό,

β) διευκολύνει το λαθρεμπόριο ζώων,

γ) ευννοεί τη φοροδιαφυγή,

δ) ενθαρρύνει την εκμετάλλευση των πραγματικών φιλόζωων από κερδοσκόπους υποτιθέμενους φιλόζωους,

ε) ενέχει τον κίνδυνο αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος των κτηνιάτρων ελευθέρων επαγγελματιών.

Για την αποκατάσταση των ελαττωμάτων αυτών, πιστεύω ότι μεταξύ των αρχών και παραδοχών που πρέπει να διέπουν το νέο νόμο για την προστασία των ζώων συντροφιάς είναι και οι εξής:

1. Οι Έλληνες δεν είμαστε λιγότερο φιλόζωοι από τους αλλοδαπούς. Οποιοσδήποτε υπαινιγμός περί του αντιθέτου όχι μόνο αδικεί το λαό μας αλλά και βλάπτει αναίτια την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό. Ο νέος νόμος δεν πρέπει να αναφέρεται ιδιαιτέρως σε αλλοδαπούς εθελοντές κτηνιάτρους, αλλά γενικώς σε εθελοντές κτηνιάτρους, είτε αυτοί είναι ημεδαποί είτε αλλοδαποί. Πρέπει δε να προβλέπει ότι οι στειρώσεις σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, είναι δυνατό να πραγµατοποιούνται δωρεάν από εθελοντές αλλοδαπούς κτηνιάτρους, μόνον εφόσον δεν έχουν προσφερθεί Έλληνες εθελοντές κτηνίατροι (άρθρο 9, παράγραφος 11). 

2. Οι εθελοντές αλλοδαποί κτηνίατροι και οι Έλληνες κτηνίατροι πρέπει να τυγχάνουν ίσης αντιμετώπισης από την πολιτεία. Οι εθελοντές αλλοδαποί κτηνίατροι θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις της ελληνικής νομοθεσίας αλλά και τις προϋποθέσεις που θέτει το κράτος προέλευσής τους σε έναν Έλληνα κτηνίατρο, προκειμένου να πραγματοποιήσει στειρώσεις σ’ αυτό το κράτος (άρθρο 9, παράγραφος 11).

3. Ο χαρακτηρισμός ενός ζώου ως αδέσποτου είναι αρμοδιότητα της πολιτείας και πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένη διαδικασία. Κανένας άλλος, συμπεριλαμβανομένων των φιλοζωικών σωματείων και των κτηνιάτρων, δεν είναι αρμόδιος να αποφασίζει για το θέμα αυτό. Στο νομοσχέδιο δεν γίνεται καμία αναφορά στο πώς και από ποιόν θα χαρακτηρίζεται ένα ζώο ως αδέσποτο. Αν δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη, ο καθένας θα μπορεί να ισχυριστεί ότι το ζώο του είναι αδέσποτο, για να επωφεληθεί των ανάλογων παροχών.

4. Πρέπει να διασφαλίζεται ότι στα προγράμματα περίθαλψης αδεσπότων των ΟΤΑ και των φιλοζωικών σωματείων δεν θα παρεισφρέουν και δεσποζόμενα ζώα. Αυτό πέραν του ότι στερεί την φροντίδα από ορισμένα αδέσποτα προκειμένου να επωφεληθούν ασυνείδητοι και ιδιοτελείς ιδιοκτήτες ζώων, συνιστά αθέμιτο ανταγωνισμό για τους ιδιώτες κτηνιάτρους και διευκολύνει τη φοροδιαφυγή από υποτιθέμενους εθελοντές κτηνιάτρους. Στον έλεγχο και στην εποπτεία των φιλοζωικών σωματείων και των ΟΤΑ καθώς και στις συμβουλευτικές επιτροπές, πρέπει να συμμετέχουν και κτηνίατροι ελεύθεροι επαγγελματίες οι οποίοι διατηρούν κτηνιατρείο εντός του Δήμου που εφαρμόζει πρόγραμμα περισυλλογής και περίθαλψης αδέσποτων ζώων, ή να προβλεφθεί άλλη σχετική διαδικασία. (άρθρο 9, παράγραφος 2 και παράγραφος 12).

5. Τα φιλοζωικά σωματεία δεν πρέπει να ιδρύουν κτηνιατρεία ούτε ενδιαιτήματα - καταφύγια ζώων ούτε να έχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας επί των αδέσποτων ζώων. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία οι αρμοδιότητες του κράτους γενικότερα και των δήμων ειδικότερα, δεν εκχωρούνται σε σωματεία και συλλόγους ιδιωτών. Ο ρόλος των φιλοζωικών σωματείων είναι να συνεισφέρουν, είτε με εργασία είτε με χρήματα, στη φροντίδα των αδέσποτων ζώων, εθελοντικά και αφιλοκερδώς. Συνεπώς, δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση δικαίωμα ιδιοκτησίας επί των αδεσπότων από τα φιλοζωικά σωματεία ή τα μέλη τους. Τέτοιες διεκδικήσεις διευκολύνουν το λαθρεμπόριο ζώων και δυσφημίζουν το φιλοζωικό κίνημα. Τα αδέσποτα ζώα έως ότου υιοθετηθούν πρέπει να θεωρούνται ιδιοκτησία του Δήμου (άρθρο 9, παράγραφος 6). Ομοίως, ο  χαρακτήρας και ο σκοπός των φιλοζωικών σωματείων δεν είναι η ίδρυση κτηνιατρείων και καταφυγίων ζώων παρά μόνο η συνεισφορά στη λειτουργία δημοτικών τέτοιων, ή στην περίθαλψη των αδέσποτων σε ιδιωτικά κτηνιατρεία ή ενδιαιτήματα.